فراسوی فیزیک (Beyond Physics)

باید توجه فرمایید که دربسیاری از کتاب های فیزیک آمده است که نیروی بالابر برنولی مسئول بالا رفتن هواپیماهاست. در واقع این ایده گیج کننده ای است. اما اگر یکی دو دقیقه درباره اش فکر کنید، می توانید بفهمید که درست نیست. اگر درست بود، چطور هواپیماها می توانستند وارونه پرواز کنند؟

پس بدیهی است که این اصل نمی تواند تنها دلیل خیز به طرف بالا باشد. علاوه بر نیروی بالابر برنولی اصطلاحا یک نیروی بالا بر واکنشی هم وجود دارد. نیروی بالابر واکنشی هنگامی بوجود می آید که به هوایی که زیر بال هواپیما عبور می کند زاویه ای به طرف بالا داده شود. بال هواپیما هوایی را که از جلوی آن به عقب می رود پایین می راند. این کنش است. کنش باید دارای واکنش مساوی از طرف هوا و به طرف بالا باشد، پس نیروی بالابر بالا سویی بر بال وارد می شود. در مورد بویینگ747 بیش از 80 درصد نیروی بالا بر ، ناشی از نیروی بالابر واکنشی و کمتر از 20 درصد آن ناشی از نیروی بالا بر برنولی است.

اکنون به پرسش اولیه خود بر میگردیم: با این همه آیا متوجه هستید که اگر هواپیما 180 درجه بچرخد جهت نیروی برنولی و نیروی واکنشی به طرف پایین خواهد بود؟ به خاطر داشته باشید که در پروازهای معمولی نیروی واکنشی از این رو به طرف بالاست که بال ها به طرف بالا زاویه داده شده اند ،اما پس از چرخش 180 درجه ، زاویه آنها به طرف پایین خواهد بود.

چرا می توان واراونه پرواز کرد؟ نیروی بالابر لازم باید به گونه ای از یک نیروی واکنشی بالاسو ناشی شده باشد، زیرا این تنها گزینه موجود است. این وضعیت در صورتی امکان پذیر است که خلبان(هنگام پرواز وارونه) بخش جلوی هواپیما را به قدر کافی بالا ببرد که زاویه بال ها دوباره به طرف بالا باشد. کار پر دردسری است که فقط خلبان های بسیار با تجربه می توانند آن را انجام دهند. تکیه کردن به نیروی بالا بر واکنشی به تنهایی کار نسبتا خطرناکی است، زیرا نیروی بالا بر واکنشی چندان پایدار نیست.